Giai đoạn từ năm 2014-2020, NTU phối hợp với Đại học New Mexico, ETH Zurich, Phòng thí nghiệm Sức đẩy phản lực của NASA đã nghiên cứu theo dõi 48 thành phố qua hình ảnh vệ tinh.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, TP.HCM là một trong hai thành phố có mức độ sụt lún cao nhất trong nhóm được khảo sát.
Trong khi đó, theo khảo sát của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), tình trạng sụt lún đất nền ở TP.HCM xảy ra liên tục từ năm 1990 đến nay với độ lún tích lũy khoảng 1m, tốc độ lún khoảng 2-5cm/năm. Những khu vực tập trung các công trình thương mại, tốc độ sụt lún khoảng 7-8 cm/năm.
Quan trắc thời điểm năm 2019 của Bộ Tài nguyên – Môi trường cho thấy, TPHCM tiếp tục có hiện tượng sụt lún bề mặt đất nền. Ngoài huyện Bình Chánh, Quận 8, Quận 12 đã bị sụt lún trong nhiều năm, Thành phố đã xuất hiện nhiều vùng lún mới ở tại TP Thủ Đức, quận Tân Phú, Phú Nhuận, Quận 6, quận Bình Thạnh và các huyện: Nhà Bè, Củ Chi, Hóc Môn.
Lý giải về nguyên nhân gây ra tình trạng sụt lún đất nền tại TP.HCM, Thạc sĩ Nguyễn Thanh Nhuận – Phòng đo đạc, bản đồ và viễn thám, Sở Tài nguyên – Môi trường TP.HCM cho hay, những nơi có nền địa chất yếu khiến nền đất tại các vùng này sụt lún với tốc độ cao (trên 10 mm/năm).
Cùng với đó, những nơi hoạt động giao thông tần suất cao với các phương tiện giao thông có tải trọng lớn cũng sẽ bị sụt lún nhiều.
.Một nguyên nhân khác là tác động của công trình dân dụng như các tòa cao ốc, chung cư khi đang trong quá trình thi công. Đặc biệt, do thành phố có lượng dân cư cao kéo theo nhu cầu nước cho sinh hoạt, sản xuất rất lớn dẫn đến nhu cầu khai thác nước ngầm rất cao, từ đó góp phần không nhỏ gây ra tình trạng sụt giảm mực nước ngầm và đất bị lún xuống. Hiện nay, thành phố đã hạn chế tối đa và công suất khai thác nước ngầm cho phép thấp, được kiểm soát, hạn chế tối đa.
Nhằm góp phần xây dựng kế hoạch dài hạn cho công tác ứng phó với biến đổi khí hậu nói chung và triều cường, sụt lún nói riêng tại TP.HCM, từ năm 2019, TP.HCM đã triển khai dự án “Xác định lại cao độ hệ thống mốc độ cao bị sụt lún trên địa bàn TP.HCM”, căn cứ 23 mốc cao độ hạng II do Bộ Tài nguyên và Môi trường cung cấp để khôi phục, xác định lại giá trị cao độ mới vào hệ thống mốc độ cao hạng IV của thành phố. Đồng thời, TP.HCM cũng đã triển khai xây dựng 4 điểm mốc độ cao thế kỷ đặt tại Quân 12, Củ Chi, Cần Giờ và Bình Chánh từ năm 2022 và đặt mục tiêu hoàn thành vào năm 2025.
Theo PGS-TS Huỳnh Quyền – Hiệu trưởng Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, sụt lún đất nền kết hợp triều cường và mực nước biển dâng làm cho nguy cơ TPHCM ngày càng “chìm dần” gây nhiều thiệt hại cho Thành phố và ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của người dân.
Để giảm tình trạng sụt lún trên diện rộng, TP.HCM cần đồng bộ triển khai các giải pháp như chú trọng đến vấn đề quy hoạch, giảm khai thác nước ngầm… Đặc biệt, Thành phố cần đầu tư một hệ thống giám sát, dự báo tình hình sụt lún trên địa bàn nhằm đưa ra các phương án đối phó phù hợp.
Nguồn : Hoàng Minh,CTV Anh Thư/VOV-TP.HCM